به گزارش روابط عمومی اداره‌کل کتابخانه‌های عمومی استان خراسان رضوی، دوازدهمین نشست محفل ادبی «نقش قلم» با موضوع بررسی بخش‌هایی از شاهنامه فردوسی به‌ویژه شرح پادشاهی فریدون، سه‌شنبه ۱۷ مهرماه ۱۴۰۴ در کتابخانه مرکزی امام خمینی(قدس‌سره) مشهدمقدس برگزار شد.

احمد اخلاقی، دبیر محفل ادبی نقش قلم مشهد، با اشاره به ساختار و اهداف این نشست گفت: مطالعه و بررسی آثار کهن ادب فارسی به‌ویژه شاهنامه فردوسی، فرصتی مغتنم برای بازخوانی هویت فرهنگی و ریشه‌های حکمت ایرانی است. در این نشست، بخش نخست به قرائت و تحلیل «گفتار اندر فراهم‌آوردن شاهنامه» از دیباچه شاهنامه اختصاص یافت؛ بخشی که در آن فردوسی به شرح خاستگاه شاهنامه ابومنصوری پرداخته و به مهم‌ترین پرسش منتقدان یعنی «واقعی یا افسانه‌ بودن داستان‌ها و شخصیت‌های شاهنامه» پاسخ می‌دهد.

اخلاقی با اشاره به ابیاتی از دیباچه شاهنامه از جمله: تو این را دروغ و فسانه مدان / به یکسان روشن زمانه مدان ... ز او هر چه اندر خورد با خرد / دگر بر ره رمز معنی بَرَد

وی افزود: فردوسی در این ابیات با بیانی حکیمانه، مرز میان حقیقت تاریخی و حقیقت حکمی و معنوی را روشن می‌سازد. او نشان می‌دهد که گرچه ممکن است برخی روایات شاهنامه در ظاهر اسطوره‌ای و نمادین به نظر آیند، اما حامل معنا، بینش و تجربه‌ای عمیق از تاریخ، فرهنگ و خرد ایرانی هستند. در بخش دوم نشست، یکی از اعضای محفل به شعرخوانی پرداخت و سپس ابیات ۱ تا ۲۷۰ از پادشاهی فریدون، از شاهنامه فردوسی، توسط اعضا قرائت و تحلیل گردید. این بخش از شاهنامه به روایت ماجرای آغاز پادشاهی فریدون، ازدواج وی، تولد سه فرزند پسر و نهایتاً آزمونی که فریدون برای سنجش خِرَد و شایستگی فرزندان خود طراحی می‌کند، اختصاص دارد.

دبیر محفل ادبی نقش قلم با تأکید بر محتوای غنی اخلاقی و فلسفی این بخش از شاهنامه اظهار کرد: فردوسی در این بخش، افزون بر نقل رویدادها، مفاهیمی همچون تدبیر در حکومت‌داری، نقش عقل در انتخاب جانشین و جایگاه فرزندان در نظام اجتماعی و سیاسی را به‌شیوه‌ای حکیمانه مطرح می‌کند. این ویژگی‌ها سبب شده تا شاهنامه نه‌تنها به‌عنوان اثری ادبی، بلکه به‌مثابه منبعی فرهنگی، تربیتی و فکری شناخته شود.

وی در پایان، با اشاره به استقبال مطلوب اعضا از نشست‌های اخیر محفل ادبی، خاطرنشان کرد: محفل ادبی نقش قلم، با هدف ترویج خوانش متون کلاسیک فارسی، تقویت ذائقه ادبی نسل جوان و فراهم‌ساختن بستری برای تبادل دیدگاه‌های ادبی میان علاقه‌مندان، به‌صورت مستمر برگزار می‌شود و امیدواریم در آینده با حضور گسترده‌تر فرهیختگان و اهالی فرهنگ، به غنای آن افزوده شود.